Het is nogal wat als je als regisseur de taak krijgt om een enorme franchise als die van Batman opnieuw op te starten. Toegegeven, het uitstekende begin van Tim Burton is later vakkundig om zeep geholpen door Joel Schumacher, maar toch stond Christopher Nolan voor een zware taak toen hij begon aan zijn eigen versie van de bekende superheld. Tot grote opluchting van de fans bleek hij met Batman Begins de juiste noot te pakken te hebben, en het vervolg The Dark Knight is zelfs uitgegroeid tot één van de meest bejubelde en bezochte films aller tijden.

De schreeuw van het publiek om een derde deel werd enige maanden na de release van die klapper beantwoord met een bevestiging; Christopher Nolan zou het idee van een trilogie altijd al in gedachten hebben gehad, en het slotstuk van zijn epos draait vanaf komende vrijdag eindelijk in de bioscoop. Weet de filmmaker de torenhoge verwachtingen waar te maken, of bezwijkt de langverwachte film onder de bijna onhoudbare druk?

Voordat we begin vorig jaar het verlossende woord kregen gingen er online de wildste geruchten rond wat betreft de nieuwe personages die Nolan deze keer zou gaan opvoeren. Onder andere The Riddler, Alberto Falcone en Hugo Strange kwamen voorbij, maar Nolan gaf aan dat de keuze was gevallen op Bane en Catwoman. Het was aan Tom Hardy en Anne Hathaway de taak om het stokje over te nemen van Heath Ledger en zijn briljante vertolking van The Joker, maar is het realistisch om een overtreffende trap te verwachten?


De film opent met de proloog van pakweg acht minuten die in het buitenland reeds te zien was voor Mission Impossible: Ghost Protocol. Net als bij het vorige deel heeft deze lange scène de taak om de vijand te introduceren, waardoor het direct duidelijk wordt met wat voor kolossale kracht Batman te maken gaat krijgen. De wereld van deze iteratie van de held mag dan wel realistischer zijn dan die van zijn voorgangers, toch krijg je hier pas écht het gevoel dat Bruce Wayne en zijn alter ego in groot gevaar zijn. Tom Hardy heeft Bane neer weten te zetten als een enorme brute kracht, die desondanks ook over veel intelligentie beschikt en met die dodelijke combinatie te werk kan gaan.

Aan het eind van de vorige film zagen we hoe Bruce zichzelf moest opofferen ten goede van Gotham, zodat Harvey Dent nog altijd symbool zou staan voor het goede in de stad. Door de dood van de officier van justitie op zich te nemen kon de anti-misdaad Dent Act worden ingesteld, waarna de inwoners al snel werden verlost van de bendes die ze jarenlang hadden geterroriseerd. Acht jaar later leidt de miljonair een teruggetrokken bestaan, waardoor de wildste geruchten over hem de ronde doen in de metropool. Bruce Wayne is in ieder geval niet meer dan een schim van de man die hij ooit was.

De komst van Bane en een charmante inbreekster, die verder nooit direct Catwoman wordt genoemd, zorgen ervoor dat Bruce moet doen wat hij voor altijd had afgezworen; het pak weer aantrekken om het op te nemen tegen iemand met een grootschalig plan dat alles doet verbleken. Bane blijkt tot in de puntjes een aanval te hebben voorbereid waarbij hij de gehele stad in gijzeling neemt, waarna de spanning opbouwt als een zeepbel die elk moment kan barsten.


Hoe de rest van de film verloopt moet iedereen zelf gaan meemaken in de bioscoop, maar wees gerust dat er meer dan genoeg facetten aan het verhaal zitten. Met 164 minuten is het een lange zit waarin het scenario diverse keren een andere wending neemt, en toch heb je nergens het gevoel dat je iets mist of over het hoofd ziet. Fans van de oorspronkelijke comics zullen af en toe vermoeden welke richting het op gaat, maar gelukkig staan er voor hun ook enkele verrassingen te wachten. Christopher Nolan heeft samen met zijn broer Jonathan en David S. Goyer een intrigerend slotstuk neergepend waarin de gehele trilogie samenkomt en eindigt, en dat op wellicht de meest passend mogelijke wijze.

Zoals gebruikelijk heeft Nolan weer de hulp ingeschakeld van Wally Pfister voor het camerawerk. Het duo is zo strak op elkaar ingespeeld dat het geen verrassing mag heten dat de beelden er ook deze keer weer briljant uitzien, van compositie tot belichting en dynamiek. Het toppunt van duizelingwekkende beelden brachten ze wellicht al met Inception, maar ook hier wordt je regelmatig overdonderd door de actie die van het scherm af lijkt te spatten. En dat allemaal zonder het gebruik van 3D.

Waar Nolan in navolging van zijn experiment bij The Dark Knight wel weer gebruik van heeft gemaakt is het IMAX-formaat; bevatte die film nog een klein half uur aan beelden in het superieure formaat, hier bestaat bijna de helft van de speelfilm uit scènes die zijn geschoten met de enorme camera's. Het verleden heeft al bewezen dat de logge toestellen uitermate geschikt zijn om grote ruimtes weer te geven in alle pracht en glorie, maar wanneer iemand als Pfister er achter kruipt mogen we al helemaal in onze handen wrijven. Deze productie laat zien waar het formaat toe in staat kan zijn, en is de kleine meerprijs voor deze kaartjes dan ook meer dan waard.


Is er dan helemaal geen kritiek aan te wijzen? Natuurlijk, elke film is te deconstrueren om zo de kleinste zwakke plekken bloot te leggen. Op sommige momenten heb je het gevoel dat iets wel heel eenvoudig of toevallig verloopt, en zoals verwacht is Bane af en toe wat lastig te verstaan. Het past bij zijn karakter, maar het is goed voor te stellen dat men in landen zonder ondertiteling enkele zinnen zal missen. De slechterik kan bovendien net niet het iconische niveau halen van The Joker, maar dat was eigenlijk ook niet realistisch om te verwachten.

We hebben er wel een verhaal voor teruggekregen dat meeslepender, emotioneler en intrigerender is dan de twee vorige delen in de reeks. De toevoeging van Tom Hardy en Anne Hathaway blijkt een sterke zet, maar ook Joseph Gordon-Levitt valt uiterst positief op als een politieagent met een speciale missie. Tel hierbij nog de uitstekende en unieke score op die Hans Zimmer heeft gecomponeerd, en je weet dat je te maken hebt met een productie die de komende maanden heel wat mensen enthousiast de bioscoopzaal zal doen verlaten.

Na de bejubelde film waarin Heath Ledger de show wist te stelen was het voor het trio achter het verhaal bijna onmogelijk om een slotstuk af te leveren dat iedereen tevreden zou stellen, maar toch lijken ze hierin geslaagd te zijn. Met The Dark Knight Rises hebben ze precies het passende puzzelstuk gevonden om hun kunstwerk compleet te maken, waardoor we nu kunnen genieten van de beste serie die ooit rondom een superheld is neergezet. Deze afsluiter van hun trilogie voltooit een reeks die zijn plekje in de filmgeschiedenis dubbel en dwars verdiend heeft. We wisten het stiekem al een tijdje, maar je bent van harte welkom in het gezelschap van de grootste filmmakers aller tijden, meneer Nolan.