Wie Marriage Story nietsvermoedend aanzet kan aanvankelijk de indruk krijgen dat het om een romantische film gaat over een gelukkig echtpaar. De eerste pakweg tien minuten bestaan namelijk uit een reeks bekentenissen van Charlie en Nicole waarin ze aangeven wat ze allemaal waarderen in hun partner, maar al snel blijkt dat ze dit als onderdeel van een bemiddeling doen en juist op het punt staan om uit elkaar te gaan.

Het gezin dat naast het tweetal nog bestaat uit hun zoontje Henry is woonachtig in New York, maar Nicole ziet in de scheiding een kans om naar Los Angeles te verhuizen en daar weer werk te maken van haar eigen carrière. Aangezien Charlie als theaterregisseur met een nieuw stuk verbonden is aan hun oude stad kan hij zijn vaste verblijfplaats niet zomaar wijzigen. Om de afhandeling van het einde van het huwelijk netjes af te ronden kan hij nog heen en weer vliegen, maar de voogdij van hun kind maakt alles veel complexer dan gewenst.


Noah Baumbach wordt al jaren genoemd als de jonge versie van Woody Allen, maar misschien moeten we maar gewoon eens ophouden met die vergelijkingen. Volgens diverse berichten vormde zijn eigen stukgelopen relatie met Jennifer Jason Leigh de basis voor het script, dat zowel intrigerend als pijnlijk realistisch bij de kijker binnenkomt. Ook Allen gebruikte vooral vroeger vaak anekdotes in zijn scripts, maar Baumbach doet het op geheel eigen wijze.

Naast de genoemde opening vormt ook een lange scène waarin een ruzie zich ontvouwt een hoogtepunt. Net als in Before Midnight is dit geen cliché-dispuut waarin de onderwerpen naar elkaar schreeuwen en het weer goedmaken, maar is het net alsof Baumbach zijn camera stiekem op een echt stelletje heeft gericht op een zwaar punt in hun relatie. Dit zijn de scènes waarmee de regisseur-schrijver zichzelf weet te onderscheiden van zijn collega's.


Het scenario vormt dan wel de basis, zonder goede cast kom je alsnog niet ver met dit soort emotionele scènes. Gelukkig heeft hij met Adam Driver en Scarlett Johansson in het midden van de roos geschoten, voor beide rollen is het lastig om acteurs te bedenken die het beter hadden kunnen doen. Ondanks de zware materie hebben de twee zichtbare chemie met elkaar en dragen ze de zware last alsof het niks is.

Van Johansson weten we inmiddels al vrij lang dat ze erg sterk kan zijn, maar Driver begint ook uit te groeien tot een van de beste acteurs van zijn generatie. Met prachtige bijrollen van onder andere Laura Dern, Alan Alda, Ray Liotta en Merritt Wever is dit voor de liefhebber van uitstekend acteerwerk een genot om naar te kijken. Het zou niet gek zijn als de film over een maand diverse Oscarnominaties voor de acteurs in de wacht sleept, maar ook in diverse andere categorieën zal het waarschijnlijk kunnen strijden om de winst.


Anderhalf decennium geleden leek Baumbach met The Squid and the Whale het gestrande huwelijk van zijn ouders te verwerken, deze keer was het tijd voor een andere kant van dezelfde situatie. Een dergelijk semi-autobiografisch verhaal kan al snel de kant van de man kiezen, maar opmerkelijk genoeg is dat hier niet het geval. Je eigen ervaringen zullen je waarschijnlijk wel meer richting de zijde van een van de twee duwen, maar de schrijver heeft van beiden echte personages gemaakt met goede en slechte kanten.

Of Marriage Story het beste werk van Baumbach tot nu toe is zal de tijd moeten leren, maar gezien de vrijwel unaniem positieve reacties lijkt het daar wel op. De relatief kleine film zal de komende tijd vermoedelijk kans maken op allerlei belangrijke awards en dat is wat mij betreft meer dan terecht.