Jeffrey Wright is al decennia te zien op het witte doek en speelde in menig groot productie, maar echt op de voorgrond wist hij niet te treden. Zonde, want de Amerikaan heeft niet alleen een geheel eigen stemgeluid en timbre, hij brengt ook altijd iets bijzonders. In American Fiction schittert hij eindelijk in de hoofdrol, waarvoor hij ook zijn eerste Oscarnominatie wist te krijgen.

Wright geeft hierin gestalte aan Thelonious "Monk" Ellison, een overduidelijk intelligente schrijver met potentie die toch nooit het succes heeft gekregen dat hij naar eigen zeggen heeft verdiend. Dat zijn werk in boekhandels simpelweg onder de grote verzamelnaam "African-American Studies" wordt geschaard steekt hem, maar het wordt nog erger als blijkt dat auteurs die alle stereotypes uit de kast trekken wél succesvol zijn.


Geïrriteerd schrijft hij zijn frustraties van zich af in een werk waar de pulp en zwarte clichés van af druipen. Het zal niemand verbazen dat juist dit boek voor zijn grote doorbraak zorgt, maar dit zorgt voor diverse conflicten. Wat zegt het over hem dat hij pas massaal wordt gelezen als hij iets uitbrengt waar hij absoluut niet achter staat? Om het te promoten moet hij daarnaast het pseudoniem dat hij gebruikte gestalte geven, inclusief de verzonnen achtergrond dat hij op de vlucht is voor de politie.

Dit alles wordt nog omringd door een breder plot rondom zijn familie en een ontluikende relatie. Die laatste komt niet helemaal uit de verf, maar Sterling K. Brown is als de broer van Monk erg goed gecast. Cord Jefferson schreef zelf het script dat hij baseerde op het boek Erasure van Percival Everett, waarbij hij zijn grappige kant veelal naar voren laat komen.

Dat hij voor dit regiedebuut zijn tanden kon scherpen aan de hitserie The Good Place is dan ook goed merkbaar. American Fiction is een zeer geslaagd stuk satire met onverwacht grappige scènes en toch ook een onderliggende boodschap. Eind volgende week zal de confrontatie tussen Monk en Issa Rae's personage Sintara Golden vermoedelijk worden gebruikt om de nominatie voor beste film in te luiden, maar eigenlijk zijn er makkelijk nog vele andere opties aan te wijzen uit dit indrukwekkende debuut.